12 Kasım 2022

Eval: kod karakter dizisi çalıştırmak

Yerleşik eval fonksiyonu, kod şeklindeki bir karakter dizisini çalıştırmayı sağlar.

Sözdizimi şu şekildedir:

let result = eval(code);

Örneğin:

let code = 'alert("Esenlikler")';
eval(code); // Esenlikler

Bir eval çalıştırmak son ifadenin sonucunu döndürür.

Örneğin:

let value = eval('1+1');
alert(value); // 2

Kod, o anki sözcüksel ortamda yürütülür, bu nedenle dış değişkenlere erişebilir.

let a = 1;

function f() {
  let a = 2;

  eval('alert(a)'); // 2
}

f();

Aynı şekilde dış değişkenleri de değiştirebilir:

let x = 5;
eval("x = 10");
alert(x); // 10, değer değişti

Katı modda eval kendi sözcüksel ortamına sahiptir. Bu nedenle eval içerisinde tanımlanan fonksiyon ve değişkenler dışarıdan ulaşılabilir değildir.

// hatırlatma: çalıştırılabilir örneklerde 'use strict' varsayılan olarak etkin durumdadır.

eval("let x = 5; function f() {}");

alert(typeof x); // undefined (böyle bir değişken yok)
// f fonksiyonu da aynı şekilde ulaşılmaz durumda

use strict kullanılmadığı takdirde eval, kendi sözcüksel ortamına sahip değildir, bu yüzden x ve f ifadelerini dışarıdan görebiliriz.

“Eval” kullanımı

Modern programlamada eval, oldukça cüzi miktarda kullanılır. Kendisinden çoğunlukla “eval is evil” (eval kötüdür) şeklinde bahsedilir.

Nedeni oldukça basit: uzun, çok uzun zaman önce JavaScript, çoğu şeyin yalnızca eval ile yapılabildiği, oldukça zayıf bir dildi. Fakat bu artık on yıl kadar öncede kaldı.

Şu an eval kullanmak için neredeyse hiçbir neden bulunmuyor. Eğer birisi kullanıyorsa bunu modern bir dil yapısıyla veya bir JavaScript Modülü ile değiştirmek için iyi bir fırsatı var.

Halen dinamik bir eval karakter dizisi şeklinde bir koda ihtiyacınız varsa lütfen bunun dış değişkenlere yan etkilere neden olarak erişebileceğinin farkında olun.

Kod küçültücüler (minifiers – JS kodlarını yayınlamadan önce sıkıştıran araçlar) yerel değişkenleri üretim için kısa olanlarıyla değiştirir. Bu genellikle güvenlidir, şayet birçok referansa sahip eval kullanılmıyorsa. Dolayısıyla küçültücüler evaldan görülebilen tüm yerel değişkenleri değiştirmez. Bu, kod sıkıştırma oranını büyük oranda kötü etkileyecektir.

evalın içinde dış yerel değişkenler kullanmak kod kontrolünü zorlaştıran kötü bir programlama yöntemidir.

Eval ile bağlantılı sorunlardan kaçınmanın iki adet yolu mevcut.

Eğer eval’laştırılmış kod dış değişkenleri kullanmıyorsas lütfen evalı window.eval(...) şeklinde kullanın:

Bu yöntem, kodu global kapsamda çalıştıracaktır.

let x = 1;
{
  let x = 5;
  window.eval('alert(x)'); // 1 (global değişken)
}

Eğer kod yerel değişkenlere ihtiyaç duyuyorsa new Function ile çalıştırın ve bunları argüman olarak geçirin:

let f = new Function('a', 'alert(a)');

f(5); // 5

new Function yapısı "new Function" yazımı bölümünde açıklanmıştır. Bu, bir karakter dizisinden, aynı zamanda global kapsamda olan bir fonksiyon yaratır. Bu yüzden yerel değişkenleri göremez. Fakat yukarıdaki örnekte de görülebileceği üzere bunları açık şekilde argüman olarak göndermek çok daha temiz bir yoldur.

Özet

eval(code) yapısı karakter dizisi formatındaki bir kodu çalıştırır ve son ifadenin sonucunu döndürür.

  • Olabildiğince az ihtiyaç duyularak modern JavaScript’te nadiren kullanılır.
  • Global kapsamda eval kullanmak yerine window.eval(code) kullanın.
  • Veya kodunuz dış kapsamdan bazı verilere ihtiyaç duyuyorsa new Function kullanın ve bunları argüman olarak gönderin.

Görevler

önem: 4

Aritmetik bir ifade isteyen ve sonucunu döndüren bir hesap makinesi oluşturun.

Bu görevde ifadenin doğruluğunu kontrol etmenize gerek yok.

Demoyu çalıştır

evalı bu matematiksel ifadeyi hesaplamakta kullanalım:

let expr = prompt("Aritmetik bir ifade girin", '2*3+2');

alert( eval(expr) );

Kullanıcı herhangi bir metin veya kod girebilir.

Bunları güvenli hale getirip yalnızca aritmetiksel ifadelerle sınıflandırabilmek için expr değişkenini düzenli ifadeler kullanarak kontrol edebiliriz, böylece ifade yalnızca rakam ve operatör içerebilecektir.

Eğitim haritası

Yorumlar

yorum yapmadan önce lütfen okuyun...
  • Eğer geliştirme ile alakalı bir öneriniz var ise yorum yerine github konusu gönderiniz.
  • Eğer makalede bir yeri anlamadıysanız lütfen belirtiniz.
  • Koda birkaç satır eklemek için <code> kullanınız, birkaç satır eklemek için ise <pre> kullanın. Eğer 10 satırdan fazla kod ekleyecekseniz plnkr kullanabilirsiniz)