Bu açık-kaynaklı projenin tüm dünyada kullanılabilir olmasını istiyoruz.

Kendi dilinizde çeviriye yardım edebilirsiniz!

Satın alEPUB/PDF
Eğitim haritası
  1. Eğitim
  2. Network requests
29 Ağustos 2023
Bu materyal sadece dillerinde mevcuttur. Lütfen Türkçe diline çevirmek için bize yardım edin.

Fetch: Temel Bilgiler

fetch() yöntemi, HTTP üzerinden istek göndermenin modern bir yoludur.

Birkaç yılda geliştirildi ve geliştirilmeye devam ediliyor, şu anda tarayıcılar arasında desteği oldukça sağlam.

Temel sözdizimi şöyledir:

let promise = fetch(url, [options])
  • url – erişilecek URL.
  • options – isteğe bağlı parametreler: method, headers vb.

Tarayıcı isteği başlatır ve bir promise döndürür.

Yanıt alma işlemi genellikle iki aşamalıdır.

Sunucu başlıklarını yanıtladığında, promise otomatik olarak oluşturulmuş Response sınıfının bir nesnesiyle çözümlenir.

Bu şekilde HTTP durumunu kontrol edebiliriz (status), başlıkları kontrol edebiliriz (head), ancak henüz gövdeyi (body) alamayız.

fetch, HTTP isteği yapamadığında (örneğin, ağ sorunları varsa veya böyle bir site yoksa) promise, reddeder. 404 veya 500 gibi HTTP hataları bile normal akış olarak kabul edilir.

Bunları response özelliklerinde görebiliriz:

  • ok – boolean, HTTP durum kodu 200-299 ise true döndürür.
  • status – HTTP durum kodu.

Örneğin:

let response = await fetch(url);

if (response.ok) { // if HTTP-status is 200-299
  // get the response body (see below)
  let json = await response.json();
} else {
  alert("HTTP-Error: " + response.status);
}

Response gövdesini (body) almak için, ek bir yöntem çağrısı yapmamız gerekiyor.

Response gövdesine erişmek için birden fazla format ve özellik vardır:

  • response.json() – yanıtı JSON nesnesi olarak ayrıştırır,
  • response.text() – yanıtı metin (text) olarak döndürür,
  • response.formData() – yanıtı FormData nesnesi olarak döndürür (form/çok parçalı kodlama),
  • response.blob() – yanıtı Blob türünde döndürür Blob (binary data tipi (ikili)),
  • response.arrayBuffer() – yanıtı ArrayBuffer türünde döndürür (saf ikili veri),
  • ek olarak, response.body bir, ReadableStream nesnesidir, gövdeyi parça parça okumaya izin verir, daha sonra bir örnek göreceğiz.

Örneğin, burada GitHub’dan en son commitleri içeren bir JSON nesnesi alıyoruz:

let response = await fetch('https://api.github.com/repos/javascript-tutorial/en.javascript.info/commits');

let commits = await response.json(); // yanıt gövdesini okuyun ve JSON olarak ayrıştırın

alert(commits[0].author.login);

Ya da promises sözdizimi kullanarak aynısını yapabilirsiniz:

fetch('https://api.github.com/repos/javascript-tutorial/en.javascript.info/commits')
  .then(response => response.json())
  .then(commits => alert(commits[0].author.login));

Metni almak için:

let text = await response.text();

Ve binary örneği için, bir görsel getirelim ve gösterelim (bloblar üzerindeki işlemler hakkında ayrıntılar için Blob bölümüne bakın):

let response = await fetch('/article/fetch/logo-fetch.svg');

let blob = await response.blob(); // Blob nesnesi olarak indirme

// create <img> for it
let img = document.createElement('img');
img.style = 'position:fixed;top:10px;left:10px;width:100px';
document.body.append(img);

// Gösterme
img.src = URL.createObjectURL(blob);

setTimeout(() => { // 2 saniye sonra gizle
  img.remove();
  URL.revokeObjectURL(img.src);
}, 2000);
Önemli:

Yalnızca bir gövde ayrıştırma yöntemi seçebiliriz.

Yanıtı response.text() ile aldıysak, gövde içeriği zaten işlenmiş olduğundan response.json() çalışmayacaktır.

let text = await response.text(); // yanıt gövdesi çevirildi
let parsed = await response.json(); // hata (yukarıda zaten çevirilmişti)

Başlıklar (Headers)

response.headers içinde Map benzeri bir headers nesnesi vardır.

Başlıkları tek tek alabilir veya üzerinde yineleme yapabiliriz:

let response = await fetch('https://api.github.com/repos/javascript-tutorial/en.javascript.info/commits');

// sadece bir başlık alma
alert(response.headers.get('Content-Type')); // application/json; charset=utf-8

// tüm başlıkları çekme
for (let [key, value] of response.headers) {
  alert(`${key} = ${value}`);
}

Bir başlık ayarlamak için aşağıdaki headers seçeneğini deneyebilirsiniz:

let response = fetch(protectedUrl, {
  headers: {
    Authentication: 'abcdef'
  }
});

…Ancak ayarlayamayacağımız yasaklı HTTP başlıklarının bir listesi var:

  • Accept-Charset, Accept-Encoding
  • Access-Control-Request-Headers
  • Access-Control-Request-Method
  • Connection
  • Content-Length
  • Cookie, Cookie2
  • Date
  • DNT
  • Expect
  • Host
  • Keep-Alive
  • Origin
  • Referer
  • TE
  • Trailer
  • Transfer-Encoding
  • Upgrade
  • Via
  • Proxy-*
  • Sec-*

Bu başlıklar düzgün ve güvenli HTTP isteği sağlar, bu nedenle yalnızca tarayıcı tarafından kontrol edilirler.

POST istekleri

POST isteği veya başka bir yöntemle istek yapmak için fetch seçeneklerini kullanmamız gerekir:

  • method – HTTP-methodu, örn. POST,
  • body – örnekler:
    • string değer (örn. JSON),
    • FormData nesnesi olarak göndermek için form/multipart,
    • Blob/BufferSource ikili (binary) veri göndermek için,
    • URLSearchParams, verileri x-www-form-urlencoded, göndermek için, nadiren kullanılır.

Hadi örneklere bakalım.

Json Veri Göndermek

Bu kod bir user objesini JSON olarak gönderir:

let user = {
  name: 'John',
  surname: 'Smith'
};

let response = await fetch('/article/fetch-basics/post/user', {
  method: 'POST',
  headers: {
    'Content-Type': 'application/json;charset=utf-8'
  },
  body: JSON.stringify(user)
});

let result = await response.json();
alert(result.message);

Kısa bir not, göndereceğim değer string ise, Content-Type değerini text/plain;charset=UTF-8 olarak belirlememiz gerekiyor. Json veri göndereceğimiz için headers objesine application/json özelliğini ekliyoruz.

Form verisini göndermek

Aynı şeyi bir HTML <form>'u ile yapalım.

<form id="formElem">
  <input type="text" name="name" value="John">
  <input type="text" name="surname" value="Smith">
</form>

<script>
(async () => {
  let response = await fetch('/article/fetch-basics/post/user', {
    method: 'POST',
    body: new FormData(formElem)
  });

  let result = await response.json();

  alert(result.message);
})();
</script>

Burada FormData formu otomatik olarak encode eder, <input type="file"> alanları işlenir ve, Content-Type: form/multipart olarak gönderir.

Görselleri göndermek

Görsel verisini gönderirken ikili (binary) veri olarak göndermemiz gerekir.

Direkt olarak Blob veya BufferSource kullanarak gönderebiliriz.

Örneğin, burada fareyi hareket ettirerek çizim yapabileceğimiz bir <canvas> var. “Gönder” butonuna tıklandığında görsel sunucuya gönderilir:

<body style="margin:0">
  <canvas id="canvasElem" width="100" height="80" style="border:1px solid"></canvas>

  <input type="button" value="Submit" onclick="submit()">

  <script>
    canvasElem.onmousemove = function(e) {
      let ctx = canvasElem.getContext('2d');
      ctx.lineTo(e.clientX, e.clientY);
      ctx.stroke();
    };

    async function submit() {
      let blob = await new Promise(resolve => canvasElem.toBlob(resolve, 'image/png'));
      let response = await fetch('/article/fetch-basics/post/image', {
        method: 'POST',
        body: blob
      });
      let result = await response.json();
      alert(result.message);
    }

  </script>
</body>

Burada ayrıca Content-Type manuel olarak ayarlamamız gerekmedi, çünkü Blob nesnesinin yerleşik bir türü vardır (burada toBlob tarafından oluşturulan image/png).

Ayrıca submit() fonksiyonu async/await olmadan şu şekilde yazabiliriz:

function submit() {
  canvasElem.toBlob(function(blob) {
    fetch('/article/fetch-basics/post/image', {
      method: 'POST',
      body: blob
    })
      .then(response => response.json())
      .then(result => alert(JSON.stringify(result, null, 2)))
  }, 'image/png');
}

Görsel içeren Formdata’yı göndermek

Pratikte bir görseli “name” ve diğer meta veriler gibi ek alanlarla birlikte formun bir parçası olarak göndermek genellikle daha uygundur.

Ayrıca, sunucular genellikle ham ikili veriler yerine çok parçalı kodlanmış formları(multipart-encoded forms) kabul etmeye daha uygundur.

<body style="margin:0">
  <canvas id="canvasElem" width="100" height="80" style="border:1px solid"></canvas>

  <input type="button" value="Submit" onclick="submit()">

  <script>
    canvasElem.onmousemove = function(e) {
      let ctx = canvasElem.getContext('2d');
      ctx.lineTo(e.clientX, e.clientY);
      ctx.stroke();
    };

    async function submit() {
      let blob = await new Promise(resolve => canvasElem.toBlob(resolve, 'image/png'));

      let formData = new FormData();
      formData.append("name", "myImage");
      formData.append("image", blob);

      let response = await fetch('/article/fetch-basics/post/image-form', {
        method: 'POST',
        body: formData
      });
      let result = await response.json();
      alert(result.message);
    }

  </script>
</body>

Şimdi, sunucu açısından bakıldığında, görsel formdaki bir "dosya "dır.

Özet

Tipik bir fetch isteği iki bölümden oluşur awaits:

let response = await fetch(url, options); // başlık kurallara göre okunur
let result = await response.json(); // gövdeyi json olarak geri döndürü

Veya, promise stilinde:
```js
fetch(url, options)
  .then(response => response.json())
  .then(result => /* process result */)

Yanıt(Response) Özellikleri

  • response.status – HTTP durum kodunu içerir,
  • response.ok – true ise değer 200-299 arası olmalıdır
  • response.headers – Başlıklarını içeren bir map benzeri nesne döndürür

Yanıt Gövdesini (Response Body) alma yöntemleri:

  • response.json() – yanıtı bir JSON objesine çevirir,
  • response.text() – yanıtı bir text olarak döndürür,
  • response.formData() – yanıtı bir FormData objesi olarak döndürür (form/multipart encoding),
  • response.blob() – yanıtı Blob (binary data tipi) olarak döndürür,
  • response.arrayBuffer() – yanıtı ArrayBuffer (saf ikili veri (binary)) olarak döndürür,

Şimdiye kadarki “Fetch” seçenekleri:

  • method – HTTP methodları (POST,GET vs,),
  • headers – istek başlıklarını içeren bir nesne (herhangi bir başlığa izin verilmez),
  • body – string/FormData/BufferSource/Blob/UrlSearchParams türünde gönderilecek veriler

Sonraki bölümlerde daha fazla seçenek ve kullanım durumu göreceğiz.

Görevler

Fetch users from GitHub

Create an async function getUsers(names), that gets an array of GitHub user names, fetches them from GitHub and returns an array of GitHub users instead.

The GitHub url with user informaiton is: https://api.github.com/users/USERNAME.

There’s a test example in the sandbox.

Important details:

  1. There should be one fetch request per user. And requests shouldn’t wait for each other. So that the data arrives as soon as possible.
  2. If a request fails, or if there’s no such user, the function should return null in the resulting array.

Testler ile korunaklı olan aç.

To fetch a user we need:

  1. fetch('https://api.github.com/users/USERNAME').
  2. If the response has status 200, call .json() to read the JS object.

If a fetch fails, or the response has non-200 status, we just return null in the resulting arrray.

So here’s the code:

async function getUsers(names) {
  let jobs = [];

  for(let name of names) {
    let job = fetch(`https://api.github.com/users/${name}`).then(
      successResponse => {
        if (successResponse.status != 200) {
          return null;
        } else {
          return successResponse.json();
        }
      },
      failResponse => {
        return null;
      }
    );
    jobs.push(job);
  }

  let results = await Promise.all(jobs);

  return results;
}

Please note: .then call is attached directly to fetch, so that when we have the response, it doesn’t wait for other fetches, but starts to read .json() immediately.

If we used await Promise.all(names.map(name => fetch(...))), and call .json() on the results, then it would wait for all fetches to respond. By adding .json() directly to each fetch, we ensure that individual fetches start reading data as JSON without waiting for each other.

That’s an example of how low-level Promise API can still be useful even if we mainly use async/await.

Çözümü testler korunaklı alanda olacak şekilde aç.

Önceki dersBir sonraki ders
Eğitim haritası

Bölüm

Ders menüsü

Paylaş
GitHub'da düzenle