fetch()
yöntemi, HTTP üzerinden istek göndermenin modern bir yoludur.
Birkaç yılda geliştirildi ve geliştirilmeye devam ediliyor, şu anda tarayıcılar arasında desteği oldukça sağlam.
Temel sözdizimi şöyledir:
let promise = fetch(url, [options])
url
– erişilecek URL.options
– isteğe bağlı parametreler: method, headers vb.
Tarayıcı isteği başlatır ve bir promise
döndürür.
Yanıt alma işlemi genellikle iki aşamalıdır.
Sunucu başlıklarını yanıtladığında, promise
otomatik olarak oluşturulmuş Response sınıfının bir nesnesiyle çözümlenir.
Bu şekilde HTTP durumunu kontrol edebiliriz (status), başlıkları kontrol edebiliriz (head), ancak henüz gövdeyi (body) alamayız.
fetch
, HTTP isteği yapamadığında (örneğin, ağ sorunları varsa veya böyle bir site yoksa)
promise
, reddeder. 404 veya 500 gibi HTTP hataları bile normal akış olarak kabul edilir.
Bunları response özelliklerinde görebiliriz:
ok
– boolean, HTTP durum kodu 200-299 ise true döndürür.status
– HTTP durum kodu.
Örneğin:
let response = await fetch(url);
if (response.ok) { // if HTTP-status is 200-299
// get the response body (see below)
let json = await response.json();
} else {
alert("HTTP-Error: " + response.status);
}
Response gövdesini (body) almak için, ek bir yöntem çağrısı yapmamız gerekiyor.
Response
gövdesine erişmek için birden fazla format ve özellik vardır:
response.json()
– yanıtı JSON nesnesi olarak ayrıştırır,response.text()
– yanıtı metin (text) olarak döndürür,response.formData()
– yanıtı FormData nesnesi olarak döndürür (form/çok parçalı kodlama),response.blob()
– yanıtı Blob türünde döndürür Blob (binary data tipi (ikili)),response.arrayBuffer()
– yanıtı ArrayBuffer türünde döndürür (saf ikili veri),- ek olarak,
response.body
bir, ReadableStream nesnesidir, gövdeyi parça parça okumaya izin verir, daha sonra bir örnek göreceğiz.
Örneğin, burada GitHub’dan en son commitleri içeren bir JSON nesnesi alıyoruz:
let response = await fetch('https://api.github.com/repos/javascript-tutorial/en.javascript.info/commits');
let commits = await response.json(); // yanıt gövdesini okuyun ve JSON olarak ayrıştırın
alert(commits[0].author.login);
Ya da promises sözdizimi kullanarak aynısını yapabilirsiniz:
fetch('https://api.github.com/repos/javascript-tutorial/en.javascript.info/commits')
.then(response => response.json())
.then(commits => alert(commits[0].author.login));
Metni almak için:
let text = await response.text();
Ve binary örneği için, bir görsel getirelim ve gösterelim (bloblar üzerindeki işlemler hakkında ayrıntılar için Blob bölümüne bakın):
let response = await fetch('/article/fetch/logo-fetch.svg');
let blob = await response.blob(); // Blob nesnesi olarak indirme
// create <img> for it
let img = document.createElement('img');
img.style = 'position:fixed;top:10px;left:10px;width:100px';
document.body.append(img);
// Gösterme
img.src = URL.createObjectURL(blob);
setTimeout(() => { // 2 saniye sonra gizle
img.remove();
URL.revokeObjectURL(img.src);
}, 2000);
Yalnızca bir gövde ayrıştırma yöntemi seçebiliriz.
Yanıtı response.text()
ile aldıysak, gövde içeriği zaten işlenmiş olduğundan response.json()
çalışmayacaktır.
let text = await response.text(); // yanıt gövdesi çevirildi
let parsed = await response.json(); // hata (yukarıda zaten çevirilmişti)
Başlıklar (Headers)
response.headers
içinde Map benzeri bir headers nesnesi vardır.
Başlıkları tek tek alabilir veya üzerinde yineleme yapabiliriz:
let response = await fetch('https://api.github.com/repos/javascript-tutorial/en.javascript.info/commits');
// sadece bir başlık alma
alert(response.headers.get('Content-Type')); // application/json; charset=utf-8
// tüm başlıkları çekme
for (let [key, value] of response.headers) {
alert(`${key} = ${value}`);
}
Bir başlık ayarlamak için aşağıdaki headers
seçeneğini deneyebilirsiniz:
let response = fetch(protectedUrl, {
headers: {
Authentication: 'abcdef'
}
});
…Ancak ayarlayamayacağımız yasaklı HTTP başlıklarının bir listesi var:
Accept-Charset
,Accept-Encoding
Access-Control-Request-Headers
Access-Control-Request-Method
Connection
Content-Length
Cookie
,Cookie2
Date
DNT
Expect
Host
Keep-Alive
Origin
Referer
TE
Trailer
Transfer-Encoding
Upgrade
Via
Proxy-*
Sec-*
Bu başlıklar düzgün ve güvenli HTTP isteği sağlar, bu nedenle yalnızca tarayıcı tarafından kontrol edilirler.
POST istekleri
POST
isteği veya başka bir yöntemle istek yapmak için fetch
seçeneklerini kullanmamız gerekir:
method
– HTTP-methodu, örn.POST
,body
– örnekler:- string değer (örn. JSON),
FormData
nesnesi olarak göndermek içinform/multipart
,Blob
/BufferSource
ikili (binary) veri göndermek için,- URLSearchParams, verileri
x-www-form-urlencoded
, göndermek için, nadiren kullanılır.
Hadi örneklere bakalım.
Json Veri Göndermek
Bu kod bir user
objesini JSON olarak gönderir:
let user = {
name: 'John',
surname: 'Smith'
};
let response = await fetch('/article/fetch-basics/post/user', {
method: 'POST',
headers: {
'Content-Type': 'application/json;charset=utf-8'
},
body: JSON.stringify(user)
});
let result = await response.json();
alert(result.message);
Kısa bir not, göndereceğim değer string ise, Content-Type
değerini text/plain;charset=UTF-8
olarak belirlememiz gerekiyor. Json veri göndereceğimiz için headers
objesine application/json
özelliğini ekliyoruz.
Form verisini göndermek
Aynı şeyi bir HTML <form>
'u ile yapalım.
<form id="formElem">
<input type="text" name="name" value="John">
<input type="text" name="surname" value="Smith">
</form>
<script>
(async () => {
let response = await fetch('/article/fetch-basics/post/user', {
method: 'POST',
body: new FormData(formElem)
});
let result = await response.json();
alert(result.message);
})();
</script>
Burada FormData formu otomatik olarak encode eder, <input type="file">
alanları işlenir ve, Content-Type: form/multipart
olarak gönderir.
Görselleri göndermek
Görsel verisini gönderirken ikili (binary) veri olarak göndermemiz gerekir.
Direkt olarak Blob
veya BufferSource
kullanarak gönderebiliriz.
Örneğin, burada fareyi hareket ettirerek çizim yapabileceğimiz bir <canvas>
var. “Gönder” butonuna tıklandığında görsel sunucuya gönderilir:
<body style="margin:0">
<canvas id="canvasElem" width="100" height="80" style="border:1px solid"></canvas>
<input type="button" value="Submit" onclick="submit()">
<script>
canvasElem.onmousemove = function(e) {
let ctx = canvasElem.getContext('2d');
ctx.lineTo(e.clientX, e.clientY);
ctx.stroke();
};
async function submit() {
let blob = await new Promise(resolve => canvasElem.toBlob(resolve, 'image/png'));
let response = await fetch('/article/fetch-basics/post/image', {
method: 'POST',
body: blob
});
let result = await response.json();
alert(result.message);
}
</script>
</body>
Burada ayrıca Content-Type
manuel olarak ayarlamamız gerekmedi, çünkü Blob
nesnesinin yerleşik bir türü vardır (burada toBlob
tarafından oluşturulan image/png
).
Ayrıca submit()
fonksiyonu async/await
olmadan şu şekilde yazabiliriz:
function submit() {
canvasElem.toBlob(function(blob) {
fetch('/article/fetch-basics/post/image', {
method: 'POST',
body: blob
})
.then(response => response.json())
.then(result => alert(JSON.stringify(result, null, 2)))
}, 'image/png');
}
Görsel içeren Formdata’yı göndermek
Pratikte bir görseli “name” ve diğer meta veriler gibi ek alanlarla birlikte formun bir parçası olarak göndermek genellikle daha uygundur.
Ayrıca, sunucular genellikle ham ikili veriler yerine çok parçalı kodlanmış formları(multipart-encoded forms) kabul etmeye daha uygundur.
<body style="margin:0">
<canvas id="canvasElem" width="100" height="80" style="border:1px solid"></canvas>
<input type="button" value="Submit" onclick="submit()">
<script>
canvasElem.onmousemove = function(e) {
let ctx = canvasElem.getContext('2d');
ctx.lineTo(e.clientX, e.clientY);
ctx.stroke();
};
async function submit() {
let blob = await new Promise(resolve => canvasElem.toBlob(resolve, 'image/png'));
let formData = new FormData();
formData.append("name", "myImage");
formData.append("image", blob);
let response = await fetch('/article/fetch-basics/post/image-form', {
method: 'POST',
body: formData
});
let result = await response.json();
alert(result.message);
}
</script>
</body>
Şimdi, sunucu açısından bakıldığında, görsel formdaki bir "dosya "dır.
Özet
Tipik bir fetch isteği iki bölümden oluşur awaits
:
let response = await fetch(url, options); // başlık kurallara göre okunur
let result = await response.json(); // gövdeyi json olarak geri döndürü
Veya, promise stilinde:
```js
fetch(url, options)
.then(response => response.json())
.then(result => /* process result */)
Yanıt(Response) Özellikleri
response.status
– HTTP durum kodunu içerir,response.ok
–true
ise değer 200-299 arası olmalıdırresponse.headers
– Başlıklarını içeren bir map benzeri nesne döndürür
Yanıt Gövdesini (Response Body) alma yöntemleri:
response.json()
– yanıtı bir JSON objesine çevirir,response.text()
– yanıtı bir text olarak döndürür,response.formData()
– yanıtı bir FormData objesi olarak döndürür (form/multipart encoding),response.blob()
– yanıtı Blob (binary data tipi) olarak döndürür,response.arrayBuffer()
– yanıtı ArrayBuffer (saf ikili veri (binary)) olarak döndürür,
Şimdiye kadarki “Fetch” seçenekleri:
method
– HTTP methodları (POST,GET vs,),headers
– istek başlıklarını içeren bir nesne (herhangi bir başlığa izin verilmez),body
– string/FormData/BufferSource/Blob/UrlSearchParams türünde gönderilecek veriler
Sonraki bölümlerde daha fazla seçenek ve kullanım durumu göreceğiz.
Yorumlar
<code>
kullanınız, birkaç satır eklemek için ise<pre>
kullanın. Eğer 10 satırdan fazla kod ekleyecekseniz plnkr kullanabilirsiniz)